اپیدمیولوژی بیماری تولارمی و نقش آن در بیوتروریسم

بیماری تولارمی یکی از بیماری­های مشترک بین انسان و حیوان است که به نام­های مختلف از قبیل تب خرگوش (rabbit fiver)، تب دی فلای (dee-fly fever)، بیماری اوهارا (ohara disease ) نامیده می­شود. عامل بیماری فرانسیسلا تولارنسیس می­باشد. تمام سوش­های آن به لحاظ سرولوژیکی یکسان ولی به لحاظ اپیدمیولوژیکی وبیو شیمیایی به دوگروه بیولوژیک تیپ a (بیووارتولارنسیس) و تیپ b (بیووارپالااریکتیکا) تقسیم می­شوند. وسعت انتشار آن با مخازن حیوانی مختلف می­باشد. نشانه­های بالینی آن بر حسب راه ورود عامل عفونی به بدن و حدت بیماری­زائیی سوش­های مختلف آن متفاوت و به اشکال تنفسی، تیفوئیدی، چشمی، غده­ای و احشایی دیده می­شود. به لحاظ اپیدمیولوژی این بیماری در سال 1911 به­عنوان بیماری شبه طاعون جوندگان توصیف و سپس به­عنوان یک بیماری بالقوه شدید و کشنده در انسان مطرح شد. اپیدمی­های آن در دهه­های 1930 و 1940 به­دنبال مصرف آب آلوده در اروپا و شوروی سابق درانسان و نوع حیوانی آن در ایالات متحده به وقوع پیوست. بزرگ­ترین طغیان ثبت شده ناشی از تولارمی استنشاقی در سال 1967- 1966 در یک منطقه کشاورزی در سوئد بوده است. این بیماری در تمام قسمت­های آمریکای شمالی و نواحی زیادی از اروپا، شوروی سابق و چین و ژاپن شایع است. تشخیص سرولوژیک حیوانی این بیماری برای نخستین بار در ایران در سال 1973 توسط محققین بخش اپیدمیولوژی انستیتوپاستور ایران انجام پذیرفت. هم­چنین در سال 1360 اولین مورد تولارمی غده­ای در انسان توسط دکتر یونس کریمی رئیس اسبق بخش اپیدمیولوژی تشخیص داده شد. بیماری تولارمی می­تواند برای مقاصد جنگ میکروبی و بیوتروریسمی به­صورت انتشار افشانه­ای به­کار گرفته شود. از طرفی دیگر به-دلیل اینکه افتراق پنومونی تنفسی آن از طغیان طبیعی بیماری­های رایج به­ویژه آنفلوآنزا و پنومونی­های آتیپیکال و یا یکی از انواع پنومونی­های ایجاد شده به­وسیله جنگ افزارهای بیولوژیک نظیر طاعون، آنتراکس یا تب کیو کار مشکلی خواهد بود. در نتیجه با عنایت به اهمیت موضوع لزوم مطالعات اپیدمیولوژیک به­ویژه تشخیص سریع آن در مراکز مختلف به­عنوان یکی از اهداف و پیشنهادات مهم در این کنگره مطرح می­گردد.